Basic To Advanced Level Mathematics Part 6

Fractions(ভগ্নাংশ):

ভগ্নাংশ মানে কি? (What is a fraction ?):

ধৰা হ'ল, এটা বৃত্তক সমানে চাৰি ভাগ কৰা হ'ল । তেন্তে, প্ৰতিটো ভাগকে চাৰি ভাগৰ এভাগ বুলি কোৱা হ'ব অৰ্থাৎ, $\frac{1}{4}$ ।

Let us take a circle. Now, if you cut the circle in four equal parts then each part is called one by four i.e., $\frac{1}{4}$.

ভগ্নাংশৰ প্ৰকাৰ (Types Of Fraction):

(i) প্ৰকৃত ভগ্নাংশ (Proper Fraction): এটা ভগ্নাংশৰ যদি লবটো হৰতকৈ সৰু, তেন্তে তাক প্ৰকৃত ভগ্নাংশ বুলি কয় ।

A proper fraction is a fraction whose numerator is smaller than its denominator.

Example: $\frac{1}{2}, \frac{3}{5}, \frac{7}{13}$

(ii) অপ্ৰকৃত ভগ্নাংশ (Improper Fraction): এটা ভগ্নাংশৰ যদি লবটো হৰতকৈ ডাঙৰ, তেন্তে তাক অপ্ৰকৃত ভগ্নাংশ বুলি কয় ।

An improper fraction is a fraction whose numerator is bigger than its denominator.

Example: $\frac{5}{2}, \frac{13}{5}, \frac{31}{3}$

(iii) মিশ্ৰ ভগ্নাংশ (Mixed Fraction): এটা ভগ্নাংশক তাৰ ভাগফল আৰু ভাগশেষৰ ৰূপত প্ৰকাশ কৰিলে তাক মিশ্ৰ ভগ্নাংশ বুলি কয় ।

A fraction represented with its quotient and remainder is a mixed fraction.

Example: $4\frac{1}{2}, 5\frac{3}{7}, 2\frac{4}{9}$

(iv) সদৃশ ভগ্নাংশ (Like Fractions): সদৃশ ভগ্নাংশবোৰৰ হৰবোৰ একে হয় ।

The like fractions have the same denominators.

Example: $\frac{1}{8}, \frac{3}{8}, \frac{5}{8}, \frac{7}{8}$

(v) অসদৃশ ভগ্নাংশ (Unlike Fractions): অসদৃশ ভগ্নাংশবোৰৰ হৰবোৰ একে হয় ।

The unlike fractions do not have the same denominators.

Example: $\frac{1}{2}, \frac{3}{5}, \frac{7}{13}$

(vi) সমতুল্য ভগ্নাংশ (Equivalent Fractions): সমতুল্য ভগ্নাংশবোৰ দেখাত এটা আনটোতকৈ বেলেগ হয়, কিন্তু সিহঁতৰ মানবোৰ সমান হয় ।

Equivalent fractions are fractions that look different but have the same value.

Example: $\frac{1}{5}, \frac{3}{15}, \frac{5}{25}$